De watertoren

Watertorens zijn boodschappers uit ons verleden. Zij maken deel uit van onze geschiedenis en met hun rijzige gestalte bepalen ze mede de identiteit van een dorp of een stad. De maatschappelijke aandacht voor dit gebouwde erfgoed groeit.

De watertoren van Wolfheze werd in 1907 gebouwd naar een ontwerp van de architect E.Knevel. Hij kreeg deze opdracht van de “Vereniging tot Christelijke Verzorging van Krankzinnigen, Idioten en Zenuwlijders”, die net een nieuw Krankzinnigengesticht in Wolfheze had laten bouwen. Het is een ranke toren van 27 meter hoog, maar ondanks deze respectabele hoogte, waardoor het water uiteraard sneller stroomde, heeft het slechts een waterreservoir, een ijzeren hangbodemreservoir, van 40 m3 , beduidend kleiner dan die van de watertorens van Oosterbeek en Doorwerth.

In 1979 werd de toren als laatste in de gemeente buiten gebruik gesteld, ofschoon hij zijn functie nog steeds heeft. De toren is een rijksmonument.

Drinkwaterreserve:

De Watertoren in Wolfheze had in die tijd 3 functies: het vormen van een drinkwaterreserve voor het nieuw gebouwde Krankzinnigengesticht, het vormen van een buffer en het leveren van voldoende en constante druk. Bij een onverwachte storing van de wateraanvoer naar de watertoren (bijvoorbeeld door een elektriciteitsonderbreking, een productiestop of een breuk op de leiding) blijft er toch water uit de kraan komen. Dit kon dan dankzij de waterreserve in de watertoren.

Ruimtelijk en geografisch:

Een watertoren verleent door zijn verticaliteit, hoogte en zijn uitgesproken vormgeving identiteit aan ons dorp. De beleving van de hoogte wordt soms versterkt doordat de watertoren op een natuurlijke heuvel is gebouwd. Zodoende vormt de watertoren een herkenbaar ruimtelijk en geografisch oriëntatiepunt in Wolfheze. Rondom de watertoren ligt een kerngebied dat bijdraagt aan de historische beleving en zeggingskracht van ons dorp. Zo’n ensemble van bouwwerk en terrein biedt reliëf aan het dorp het draagt bij aan de kwaliteit van de omgeving en heeft ongeacht zijn huidige functie een sociale betekenis.

Cultuurhistorische en architectonische waarden van het monument.
Met hun rijzige gestalte bepalen ze mede de identiteit van een dorp of een stad.
Watertoren ligt een kerngebied dat bijdraagt aan de historische beleving en zeggingskracht.

Identiteit

Watertorens zijn boodschappers uit ons verleden. Zij maken deel uit van onze geschiedenis en met hun rijzige gestalte bepalen ze ook mede de identiteit van ons dorp.

Woning of kantoor.

Steeds meer watertorens verliezen hun oorspronkelijke functie. Ze hebben vaak alleen toekomst als ze een nieuwe economische bestemming krijgen.

Hoe werkt een watertoren nou precies

Een watertoren is eigenlijk een grote, stevige kuip op poten, met een buis waar het water doorheen kan. In de kuip wordt drinkwater opgeslagen als reserve. Watertorens en waterreservoirs vind je meestal op een hoger gelegen punt want hoe hoger de toren en hoe meer water hij bevat, hoe groter de druk.

Bouwkundige ingrepen

Tegenwoordig worden steeds vaker pompsystemen ingezet waardoor watertorens stuk voor stuk hun oorspronkelijke functie verliezen. Zodoende doen waterleidingbedrijven en gemeenten deze iconische landmarks over aan kopers die de torens van een nieuwe functie willen voorzien. De transformatie van zo’n toren vraagt om forse bouwkundige ingrepen. Het is belangrijk om daarbij het monumentale en karakteristieke exterieur en interieur waar mogelijk te behouden.

Deel artikel

Reageer Reactie annuleren

Eén van de mooiste en meest veelzijdige Dorpen van Nederland. Aan de rand van een van de grootste aaneengesloten natuurgebieden in West-Europa. De Veluwe.